Rekolekcje ostatniej szansy w dniach 30 marca – 1 kwietnia 2015 w Krakowie głosili Tomasz Grabowski OP i ks. Krzysztof Porosło. Każdego dnia rekolekcji uczestnicy mogli wziąć udział w mszy świętej o godz. 19:30, a po niej wysłuchać katechezy.
Tytuł rekolekcji został zaczerpnięty z Księgi Lamentacji. Katechezy są osnute wokół słów Księgi. Tematem rekolekcji będzie odnajdywanie osobistych sposobów na powrót do czasu, gdy bliskość z Bogiem wydawała się łatwa i oczywista.
By zbliżyć się do treści księgi i nie ograniczać się wyłącznie do słownego komentarza, każdego dnia program przewiduje wysłuchanie „komentarza muzycznego” – medytacji w oparciu o fragmenty Lamentacji w kompozycji Orlando di Lasso, wykonanych przez zespół Collegium Palestrinæ.
Księga Lamentacji to poemat złożony z pięciu pieśni. Pierwsze cztery z nich rozpoczynają się kolejnymi literami alfabetu hebrajskiego (akrostych). Piąta składa się z 22 wersów (liczba liter w alfabecie hebrajskim), nie rozpoczynają ich jednak odpowiednie litery. Mimo, iż w przekładach akrostych znika, od dawna w tłumaczeniach Księgi zaznacza się kolejne litery wypisując je na marginesie. Księga jest rozbudowaną, kunsztownie ułożoną skargą zanoszoną do Boga wobec zburzenia Jerozolimy, zniszczenia świątyni i wygnania Izraela dokonanego przez Babilończyków w 587/6 roku przed Chrystusem. Pieśni zostały skomponowane znacznie później. Tytuł księgi pochodzi z przekładów łacińskiego (threni, lamentationes) i greckiego (threnoi), który dodatkowo zawiera dodany do oryginału wiersz wprowadzający: „Gdy Izrael został uprowadzony do niewoli, a Jerozolima spustoszona, rozpłakał się Jeremiasz i wygłosił tę lamentację nad Jerozolimą”. Stąd też tradycja przypisuje autorstwo Księgi Jeremiaszowi.
Lamentacje są wykorzystywane w liturgii Kościoła od niepamiętnych czasów. Stanowią osnowę ciemnych jutrzni, a więc porannej modlitwy brewiarzowej celebrowanej dawniej od Wielkiego Czwartku do Wielkiej Soboty (współcześnie w Wielki Piątek i Wielką Sobotę). Zarówno responsoria ciemnych jutrzni, jak i dodatkowe pieśni zaczerpnięte są właśnie z tej Księgi. Rozdzierająca, błagalna modlitwa Jeremiasza (rozdział piąty Lamentacji) kończy nabożeństwo Godziny czytań w Wielką Sobotę. Chrześcijanie widzieli w Księdze skargę, która nie dotyczyła już zburzenia Jerozolimy – wyniku odstępstwa Izraela od swego Pana – ale śmierci Syna Bożego. Wykonywana w dni Triduum Paschalnego stała się komentarzem do chrystusowego proroctwa: „Zburzcie tę świątynię, a Ja w trzech dniach wzniosę ją na nowo (…). On zaś mówił o świątyni swego ciała” (J 2,19nn).
Zespół wykona w trakcie kolejnych dni rekolekcji kolejne pieśni Lamentacji. Schemat podziału i wybór wierszy odpowiada liturgicznej strukturze pieśni z ciemnych jutrzni. Kompozytorem, który je opracował był Orlando di Lasso (1532-1594) jeden z największych twórców późnego renesansu i jeden spośród najbardziej płodnych kompozytorów w historii muzyki.
„Jesteśmy przekonani, «Słowo nie może być tylko mową» (J. kard. Ratzinger). Dlatego rekolekcje łączą w sobie liturgię, muzykę i katechezę. Skorzystaliśmy z pomocy zespołu muzyki dawnej Collegium Palestrinæ, by móc zatrzymać się wobec prorockiej skargi i lamentu.”
Współprowadzący katechezy
